لنزهاي تماسي به دو گروه لنزهاي نرم و لنزهاي سخت نافذ اكسيژن تقسيم مي شوند. دستورالعمل استفاده و مراقبت از لنزهاي تماسي بسته به نوعشان با هم متفاوت مي باشد.
استفاده از لنزهاي تماسي چه جهت اصلاح ديد و چه جهت تغيير ظاهر چشمان شما باشد، مي بايست توسط يك اپتومتريست معتبر، يك كارشناس عينك سازي و يا يك پزشك تعيين و فيت شود.
لنزهاي تماسي چندبار مصرف
در مورد لنزهاي چندبار مصرف-بجاي اينكه يكبار مصرف شده و دور انداخته شوند- راهنمايي هاي زير بسيار كاربردي است.
پس از برداشتن لنز از روي چشمانتان، ضروري است تا آنها را از وجود ميكروارگانيسم هايي كه ممكن است روي آنها جمع شود ضدعفوني كنيد.
پزشك بهترين لنزي كه مناسب چشمان شماست را به شما توصيه مي كند و نحوه مراقبت از آن را آموزش مي دهد كه شامل روشهاي شستشوي بيشتر مانند شستن با محلول هاي پروتيين زدا و سپس آبكشي لنز مي باشد.
نكاتي جهت ضدعفوني كردن لنزها
- جهت ضدعفوني، لنزها را درون محلول مخصوص در جالنزي براي مدت زمان معين كه پزشك به شما توصيه مي كند، نگهداري كنيد.
- هرگز از محلول لنز درون جالنزي مجددا استفاده نكنيد. پس از هر بار استفاده از لنز، محلول درون جا لنزي بايد دور ريخته شده و با محلول تميز و تازه جايگزين شود.
- فقط از محصولات مراقبتي كه پزشك به شما توصيه مي كند استفاده كنيد و دستورالعمل ها را به دقت دنبال كنيد.
جعبه لنزهاي آلوده منبع اصلي انتقال عفونت هستند.
براي جلوگيري از عفوني شدن لنزها:
- روزانه جالنزي را بشوييد و سپس بگذاريد كاملا خشك شود. و ماهانه آنها را عوض كنيد.
- هر هفته جالنزي را با يك مسواك تميز و محلول مخصوص لنز، تميز كنيد.
لنزهاي يكبار مصرف
لنزهاي يكبار مصرف روزانه نيازي به شستشو و ضدعفوني كردن ندارند. زيرا فقط يكبار مورد استفاده قرار مي گيرند و سپس دور انداخته مي شوند.
از اين نوع لنزها استفاده مجدد نكنيد. حتي اگر از لنزهاي يكبار مصرف استفاده مي كنيد، ضروري است كه بطور منظم زير نظر پزشك معاينه شويد.
لنزهاي چند بار مصرف طولاني مدت
اين نوع لنزها جهت استفاده در طولاني مدت -حتي در طول شب- طراحي شده اند و مي توانند بطور پيوسته تا يك ماه بر روي چشم باشد.
پوشيدن لنز در زمان خواب مجاز نيست مگر اينكه پزشك تان به شما اين اجازه را بدهد. پزشك همچنين در مورد چگونگي مراقبت از لنزها در صورتي كه مجبور شويد بطور موقت آنها را برداريد به شما آموزش مي دهد.
در صورتي كه از اين نوع لنزها استفاده مي كنيد احتمالا به معاينات دوره اي بيشتري نياز داريد.
شما مي بايست هميشه:
- قبل از پوشيدن لنز دستهايتان را كاملا شسته و خشك نماييد.
- يك عينك با شماره به روز چشم تان را داشته باشيد تا در مواقعي قادر به استفاده از لنز نمي باشيد، از آن استفاده كنيد.
- پاكت و شماره لنز تماسي را جهت مواردي كه چشمتان به آنها واكنش نشان داد، نزد خود نگهداريد.
- لنز را فقط در دوره زماني تعيين شده استفاده كنيد.
- لنز و محلول لنز را در دوره هاي معين زماني كه توسط پزشك مشخص شده تعويض نماييد.
- معاينات دوره اي منظمي را زير نظر پزشكتان داشته باشيد.
- در صورتي كه با لنزهايتان مشكل داريد با يك متخصص مجرب صحبت كنيد.
- در زمان استفاده از لنز تماسي اي سه سوال را از خود بپرسيد:
- آيا چشمهاي من خوب به نظر مي رسند؟
- آيا چشمهاي من راحت هستند؟
- آيا من مي توانم به خوبي ببينم؟
اگر نمي توانيد به همه اين سوالات پاسخ مثبت بدهيد يا ترديدي در مورد لنزهايتان داريد فورا آنها را در آورده و با پزشكتان صحبت كنيد.
بخاطر داشته باشيد:
- اگر ديد شما تار و يا چشم شما قرمز، متورم و يا دردناك بود فورا به فكر چاره آن باشيد.
- اگر ظاهر لنز آسيب ديده يا پاره شده، آن را در چشم خود قرار ندهيد.
- هيچ گاه از لنز ديگران استفاده نكنيد.
- هرگز لنز را با آب لوله نشوييد و همچنين جعبه لنز را با آب لوله بجاي محلول مخصوص نگهداري لنز، پر نكنيد.
- محلول لنز را در بطري هاي كوچك تر نريزيد زيرا استريليتي خود را از دست مي دهند.
- هرگز لنز را با آب دهان خيس نكنيد زيرا غيراستريل است و موجب ايجاد عفونت مي شود.
- هرگز در زمان شنا يا حمام از لنز استفاده نكنيد. (مگر اينكه عينك محافظ ضدنفوذآب روي چشمتان باشد)
استفاده كنندگان لنزهاي تماسي از چه چيزي بايد اجتناب كنند؟
خطر ايجاد عفونت افزايش مي يابد اگر افراد:
- در زمان شنا يا استحمام از لنز استفاده كنند.
- با لنزهاي تماسي بخوابند. (مگر اينكه پزشك شما اين اجازه را بدهد)
- قبل از استفاده و لمس كردن لنز، دستان خود را به خوبي نشويند.
- در طول شب لنز را درون آب معمولي نگهداري كنند و يا هنگامي كه لنزخشك است و يا از چشم بيرون افتاده آن را با آب دهان تميز كنند.
- از لنزهاي روزانه يكبار مصرف، مدت بيشتري استفاده كنند.
بيماري هاي حاصل از مراقبت نامطلوب از لنزهاي تماسي
- عفونت قرنيه (كه با عنوان التهاب ميكروبي قرنيه شناخته مي شود) در استفاده كنندگان لنزهاي تماسي سالانه حدود 4 نفر به ازاي هر 10000 نفر مي باشد كه ناشي از نوعي باكتري است كه به لنزهاي تماسي مي چسبد. اين ميكروارگانيسكها بسيار مقاوم و خطرناك مي شوند.
- كراتيت ((آكانتاموبايي)) گونه اي نادر از التهاب ميكروبي قرنيه است كه سالانه حدود 2 نفر در 100000 نفر از استفاده كنندگان لنزهاي تماسي به آن مبتلا مي شوند كه البته در مناطق مختلف، متغير است. اين نوع عفونت گونه اي بسيار شديد است كه 85% موارد در بين استفاده كنندگان لنزهاي تماسي اتفاق مي افتد در حالي كه اين افراد سلامت بوده و لنز بدرستي فيت شده است.
- التهاب قرنيه قارچي هم مي تواند در استفاده كنندگان لنزهاي تماسي اتفاق بيفتد اما اغلب در افرادي كه حين باغباني يا كشاورزي دچار جراحات چشمي مي شوند و و يا افرادي كه دچار بيماريهاي سطحي چشم هستند و بيماران داراي نقص ايمني اتفاق مي افتد.
اين نوع عفونت همانند كراتيت آكانتاموبايي يك از شديدترين اشكال عفونت قرنيه است كه در استفاده كنندگان از لنزهاي تماسي اتفاق مي افتد.
به نكات زير توجه كنيد تا سلامتي چشمهايتان حفظ شود:
- برنامه معاينات منظم با عينك ساز خود را دنبال كنيد.
- قبل از تماس با لنز، دستهاي خود را به خوبي شسته و خشك كنيد.
- هميشه قبل و بعد از هربار استفاده، لنزها را با محلول هاي توصيه شده شسته و نگهداري كنيد.
- قبل از قرار دادن لنز در چشمانتان آنها را بررسي كنيد كه قسمت داخلي كه ميبايست روي چشم قرار گيرد، رو به بيرون نباشد.
- قبل از آرايش كردن لنز را در چشمانتان قرار دهيد.
هرگز:
- جهت نگهداري لنز در جا لنزي از آب لوله يا هر نوع آب ديگري استفاده نكنيد.
- با لنز درچشمانتان نخوابيد.
- در زمان شنا يا حمام از لنز استفاده نكنيد.
- لنز خود را به ديگران ندهيد.